Dag 5 - Stockholm

Dag 5 - Oslo/Knivsta Walloxen

Zo...dat was een bewogen avond!
Uiteindelijk toch best lekker geslapen!
Vanmorgen lekker ontbeten en om 8:00 werden we (luxe) door een bus opgehaald om naar Knivsta te rijden.

Na een uur rijden, door het redelijk vlakke landschap, kwamen we aan bij 4 prachtige witte gebouwen met rode daken. Dit bleek de Margarethaskolen.

We werden hartelijk ontvangen door een aantal leerkrachten met broodjes, fruit en koffie in een muziek/naai lokaal. Muziek en 'sewing' worden hier tegelijkertijd gegeven! Veel creatieve vakken worden gecombineerd. Veel kinderen kwamen op ons af om even te kijken en sommigen durfden zelfs een praatje te maken, opvallend hoeveel kinderen hier echt goed Engels spreken. Iedereen is hier zo vriendelijk!

Op de Margarethaskolen zitten 160 leerlingen in 10 groepen. Vorig jaar zijn ze gefuseerd met een pre-school. Iedere bouw zit op een verschillende afdeling: 1-pre-school 2- 123 3-456 4-78910.
In de eerste twee weken zijn er kennismakingsdagen en samenwerkingsdagen. Kinderen van grade 1 t/m 10 in een groepje zodat ze elkaar leren kennen en op die manier zijn de jongsten niet 'bang' voor de oudsten.

Er is hier een middelbare school cultuur. Een klas heeft voor iedere leerkracht een ander vak. Ze werken hier echter niet met klassen maar met kleine ruimtes ingedeeld op vak op onderwerp. Er zijn in iedere ruimte zoveel uitdagende materialen beschikbaar, dat je haast wel MOET leren. Elke dag begint de school om half 9 en gaan de kinderen om half 3 weer naar huis.
Kinderen gaan (meestal met eigen groep) van vak naar vak.
Soms hebben ze vrije keuze, kinderen mogen zich dan verspreiden over verschillende lokalen.

Gym en pauze in het bos en bij het meer, een prachtige omgeving! Kinderen mogen in bomen klimmen, in het bos ravotten, prachtig!

Personeel: 12 fulltimers paar parttimers en 5 of 6 assistenten.
Ook veel vakleerkrachten. Hier wel mogelijk om parttime te werken.
Oudergesprekken bereidt je samen voor en voer je een keer per semester.

Ouders zijn deze school gestart!
Het is geen privé school maar je moet wel plaatsing aanvragen. Ze kunnen niet weigeren, maar kinderen uit de buurt gaan dus niet automatisch naar deze school.

Ouderraad en principal nemen besluiten, zij zijn als het ware het bestuur.
Er mag geen geld gevraagd worden aan ouders. Per kind krijgt de school geld van de overheid en daar moet alles van gebeuren! Het gebouw is gehuurd van een vrouw die het gekocht heeft. De school lijkt, maar is niet heel rijk.
'Special needs' noemen ze hier 'Special rights' en voor de kinderen met een indicatie krijgen ze ook meer geld en een assistent! Eigenlijk geven ze aan dat er 160 special rights kinderen op school zitten ongeacht achtergrond of eventuele stoornis. Ieder kind heeft een eigen leerlijn! Kinderen worden hier niet anders behandeld als ze een stempel hebben, ze worden altijd individueel en anders behandeld!
Ieder kind wordt belangrijk gemaakt op basis van eigen kwaliteiten. Hierdoor is ieder kind onmisbaar en wordt ieder kind gewaardeerd. Uiteraard gaat dit ook wel eens mis, dan wordt er meteen gesproken en overlegd hoe het beter kan.

Overal in het gebouw zijn hoeken, ruimtes, gaten om doorheen te kruipen, materialen, noem maar op. Er is zelfs een magazijn waar ouders hun kosteloos materiaal (afval) gesorteerd kunnen inleveren.

We kregen een presentatie, zittend op de 'tribune' van het drama lokaal

Deze school past zich aan aan ieder kind en aan moderne tijden! Je weet niet welke banen er over 10 jaar zijn en hoe de school zich ontwikkeld. Binnen projectlessen is er enorm veel mogelijk! Ik heb een project gezien waarbij een groepje bezig was met het uitvoeren, een groepje een website aan het bouwen, een groepje posters met QR-codes aan het maken was en een groepje fondsen aan het werven via e-mail! Prachtig, iedereen is bezig met hetzelfde project, en ieders kwaliteit wordt benut!
Ook een heel technisch project gezien, met een muizenval een auto maken of van Lego een robot, deze computergestuurd programmeren en een circuit met obstakels af laten leggen! De motivatie is in de ogen van de kinderen af te lezen!
Vernieuwingen worden niet tegen gehouden maar gebruikt! Kinderen mogen hun telefoon en tablet of laptop gebruiken. Het is beter als ze zelf een hulpapp (zoiets als Kurzweil) vinden. Daar hebben ze de rest van hun leven wat aan!

Grappig! Overal kom je Ikea spullen tegen en overal staan manden met fruit om te eten.

Niet alle scholen werken op deze manier. Er was behoefte aan een alternatieve school en daarom is deze school opgericht. Geïnspireerd door, of zoals ze zelf zeggen, in dialoog met 'Reggio Emilia' *

Ze gaan een nieuwe school bouwen het gebouw is prachtig, maar niet praktisch!
Vroeger was dit een tehuis voor epileptische kinderen. Enorm veel ruimte, veel kamers, maar kleine gangen en losse gebouwen, dit willen ze anders.

*Reggio Emilia

http://www.cultuurplein.nl/primair-onderwijs/scholen-met-veel-cultuur/reggio-emilia/pedagogiek-van-reggio-emilia

Officieel uit Italië.
Kenmerken zijn:
.Open communicatie op enorm veel verschillende manieren.
.Kinderen spreken 'meerdere talen', iedereen is anders dus waarom op dezelfde manier leren?
Mooi gedicht over de 100 talen van een kind http://www.sterrekinderopvang.nl/sites/kinderstad/files/uploads/gedicht_van_loris_malaguzzi.pdf
.Groepswerk, samenwerken leren en de buitenwereld hierbij betrekken.
.Onderzoeken, observeren en groeien door te documenteren.

Het Instituut reggio Emilia in Zweden en de margarethaskolan doen veel aan uitwisselen! Ze leren van elkaar!

Wat zijn hier de belangrijke waarden;
Aansluiten bij gedachten van de kinderen. Veel lesgeven, observeren en documenteren! Vergt veel organisatie.
100 talen van de kinderen. Verschillende manieren van leren.
Creativiteit, iedereen heeft ervaringen, iedereen is anders, onderhandeling is belangrijk, veel in groepjes werken. Democratie is niet alleen de leerlingenraad, maar is belangrijk voor alle leerlingen. Uitdagingen zien in plaats van problemen! Ontmoeten, verschillen, onderhandelen, afhankelijk zijn, spelen en leren, theorie en praktijk, fantasie en werkelijkheid.
Veel groepsoverstijgend werken! Veel ontmoetingen! (En ont-moetingen, niets staat vast, niets MOET.)
Leren in groepen is volgens deze school de hoogste/beste manier van leren.

Ieder kind (mens) heeft recht op eigen theorieën en leerkrachten zijn hierin geïnteresseerd. Met en van elkaar leren. Kinderen moet je zien als als collega's (als tweede leerkracht).

Het leermateriaal en de leeromgeving is derde docent.

Hoe kun je alle kinderen observeren?Vaak workshops met de kinderen of leerkrachten drinken koffie in een klas. Dit levert erg wel informatie op over de kinderen. Ook lunchen de leerkrachten met de kinderen.

Een klas bestaat uit ongeveer 15 kinderen, meestal samen met collega 30 kinderen, zodat er samen gewerkt kan worden.

Kinderen zijn verantwoordelijk voor orde en netheid! Ook wordt er tijd aan schoonmaken besteed, iedereen heeft een eigen taakje. Wat opvalt; de school is vol, oogt rommelig, maar alles is gestructureerd. Als er iets op de grond ligt wordt het meteen opgeruimd door zowel leerkrachten als leerlingen.

Constant zijn de leerkrachten hier bezig met de omgeving aanpassen n.a.v. gesprekken met de kinderen en observaties. Eigenaarschap.
Mooi voorbeeld; het viel op dat meisjes niet zo vaak kozen voor het constructie lokaal. Na een onderzoekje bleek dat de meisjes ook willen spelen en niet alleen bouwen. Ze misten mensen of figuren! Vervolg; project in het kader van constructie, figuren maken, leren hoe er (duurzaam) mee om te gaan etc. Als dit project klaar is gaan de figuren de 'bouwhoek' in en gaan ze kijken of dit meisjes motiveert.

Transparantie in alle opzichten is belangrijk. Alle ruimtes zijn open, veel ramen. Alle materialen zitten in transparante bakken. Duidelijkheid wat waar ligt en transparantie in doelen en informatie naar ouders (d.m.v. materiaal in de klas en een intranet zoals ik al eerder in een andere blog beschreef).

Niets staat vast, constant hebben de leerkracht en het kind de vrijheid om iets aan te passen. De doelen borgend kan er heel veel! Lessen en vakken samenvoegen, buiten les geven (sowieso 2x per week) (ja, ook bij regen!, regenpakje aan en gaan ;-)) ( wanneer lessen Zweeds en Math buiten gedaan worden, is er een speciale kamer met buitenmaterialen), als de doelen maar behaald en geregistreerd worden. Je bent vrij om te doen wat je denkt dat goed is. Vanaf grade 6 worden er af en toe toetsen afgenomen, maar een rapport gaat over doelen (in welke mate beheerst een leerling het doel? (ABCDE)).

Zweeds en wiskunde komen veel in andere vakken voor!
Station work wordt veel gedaan.
Eigen invulling voor je vakken, staat vrij, 3 modules van 1,5 uur. Doelen leerling curriculum worden aangehouden, er zijn geen (verplichte) methodes, leerlingen en leerkrachten geven aan wat er geleerd kan worden. Wordt door leerkrachten zelf bijgehouden hoeveel uur aan welk vak besteed wordt. Een project duurt zo lang als het interessant is! De 3 niveaus en leerdoelen heeft iedereen goed voor ogen!

Er wordt tussen leerkrachten veel gecommuniceerd. Je hebt een bouw en teamvergadering van een uur iedere week. Er wordt vaak gebruik gemaakt van mindmapping (ook in de lessen). Ook heb je een soort leerlingbespreking, pedagogisch uur met een soort IB-er (special Aids teacher), die leerkrachten op pedagogisch gebied ondersteunt.
Mooi; het is niet mijn of jouw leerling, maar onze leerling!

Het nadeel van deze manier van werken is dat het een hele overgang Is naar een nieuwe (high)school!
Kinderen zijn blij om naar school te gaan en mogen na school ook nog terugkomen voor hulp. (Ook oud leerlingen).

De regering verplicht scholen een nationale (soort CITO) toets af te nemen. Dit gebeurt in grade 3, 6 en 9. Je hebt dus steeds 3 jaar om de doelen te bereiken. Deze school behaalt de hoogste scores in de regio.

Projecten; proces belangrijk, spelen en leren, theorie en praktijk fantasieën en feiten, groepsleren.In plaats van het resultaat komt op de eerste plaats het proces en resultaat komt vanzelf.

In Zweden is includerend of inclusief onderwijs, bijna geen speciaal onderwijs.

Fondsen werven en materiaal van bedrijven aanvragen gebeurt hier ook veel. Veel hergebruik! Alle materialen zijn opgeslagen in dezelfde transparante bakken. Er staat veel, maar enorm ordelijk! Van ouders mag geen geld aangenomen worden, ook niet bij speciale gelegenheden!

Tijdens de lunch heb ik met wat leerlingen gesproken. Ze zijn echt zelf bezig met wat ze leren!

Na de lunch hebben wij een workshop gedaan. We moesten het gedicht over de 100 talen van kinderen verwerken in een kunstwerkje van papier, met water op folie geplakt;
Belangrijk;
Samenwerken, communicatie, op allerlei manieren presenteren en verwerken (creatief, talig, visueel etc.)
Binnen een uur echt zelf mee kunnen maken hoe het voelt om op deze manier te leren.

Hierna kregen we een presentatie van projecten door kinderen die goed Engels spraken. Belangrijk is onderzoek, zelf problemen ontdekken! Elkaar motiveren het woord te nemen!

Het werk van een leerkracht werd beschreven als een Detective; uitzoeken (met collega's leerlingen en ouders) wat werkt en waarom. Denk anders en niet vastroesten of 'opgeven' omdat je denkt alles geprobeerd te hebben.

Er wordt uitgezocht: wat werkt voor dit kind en wat werkt in de klas. Dit gebeurt voor ieder kind. Stempels doen er niet toe! Iedereen krijgt een behandeling op maat! Bijvoorbeeld een kind met autisme: je verdiept je erin past je aan en gaat ermee om! Een kind kan een eigen werkplek krijgen. In overleg met kind en ouders!
Dyslexie: computers speech synthesizers en spelling check.
Smartphone app, ze mogen altijd hun telefoon gebruiken en het wekt het best als ze het zelf een hulpmiddel gevonden hebben.

Er kan altijd meer, maar beseffen wat je bereikt hebt is belangrijk! Je gaat altijd de goede kant op.

Gemotiveerde leerkrachten zijn hier essentieel! Iedereen gelooft in inclusief onderwijs, anders werkt het niet!

Wat probeer ik al te doen:
Doelen benoemen en kinderen bewust maken
Talenten ontdekken en benutten
Methode loslaten
Creativiteit en leerzaken verenigen

Wat wil ik gaan doen:
Talenten van ouders benutten
Mooizooi abonnement en een speciaal magazijn voor kosteloos materiaal.
Meer vanuit passie en ervaring werken

Ik heb wel 30 keer geroepen dat ik in het verkeerde land geboren ben! Dit is hoe ik het zou willen! Mijn idealen waar ik al een tijdje tegenaan loop zie ik hier gewoon gebeuren! Het kan dus wel...Niet alles is in de praktijk te realiseren, maar al zouden we iets ruimdenkender zijn, een andere bril opzetten en in plaats van 'van boven naar onder', 'van onder naar boven werken' en beginnen bij de motivatie en het talent van leerkracht en leerling dan zouden we ons, denk ik, zoveel vrijer en gelukkiger voelen.

Minder opgejaagd als methodeslaaf en meer autonomie in je passie, waardoor je ooit leerkracht bent geworden.
Ik merk dat ik hier best emotioneel van word, de hele mindset is hier ZO anders, je voelt je hier veranderen en ik hoop dat we, eenmaal terug in Nederland, hier niet in geremd of beperkt worden door onszelf of het systeem! Vrijheid en passie heb ik vandaag gezien MET goede resultaten. Goed passend onderwijs kan dus leiden tot opbrengstgericht werken. Al is hier het proces belangrijker dan het resultaat, de scores zijn goed...
Wij werken in Nederland vanuit een term en gaan die langzaamaan invulling geven omdat het 'moet' 'opgelegd wordt van bovenaf' of 'omdat we niet achter kunnen blijven'. Jarenlang weet niemand concreet waar we mee bezig zijn en men raakt hierdoor gefrustreerd. Hier in Scandinavië werkt het andersom, je begint iets op te bouwen vanuit een ideaal, schaaft het constant bij en geeft het dan een naam 'inclusief onderwijs' waarin zowel ouders als leerlingen als leerkracht evenveel (of misschien wel meer) eigenaar zijn van het proces!

Mijn hoofd zit vol! Misschien te merken aan m'n onsamenhangende manier van schrijven! Probeer m'n gedachten te ordenen maar het wil nog niet lukken. Hopelijk lukt het Manuela en mij zodra we weer terug zijn een concreet, haalbaar plan uit al deze informatie te destilleren!

Om 15:30 werden we met de bus opgehaald. Ik begon met m'n blog maar ben in slaap gevallen! Bijna iedereen sliep, wat wel aangeeft hoe intensief deze week is!

In het hotel hebben we de stoute schoenen aangetrokken en hebben we, ter compensatie van het poeponderbroek incident nu allebei onze eigen kamer! Wat heerlijk om even alleen te zijn :-)

We hebben een openbaar vervoer kaart voor morgen gehaald, wat cadeautjes gekocht en hebben ons daarna even lekker terug getrokken!

Om 7:30 lekker risotto en ijs gegeten bij de Italiaan!
Een heerlijk theetje mee naar boven en nu...slapen!!!
Morgen weer vroeg dag!